Tuinvogels/nestkastbroeders

Wat zijn tuinvogels?
In en rond je tuin kun je allerlei soorten vogels tegenkomen. We noemen ze tuinvogels. Ze leven in tuinen, parken en dorpen en brengen kleur en leven in onze directe omgeving. Bekende soorten zijn koolmees, pimpelmees, roodborst, merel en huismus. Sommige van deze vogels broeden in struiken of heggen maar veel soorten zijn afhankelijk van holtes om hun nest te bouwen.

Wat zijn nestkastbroeders?
Nestkastbroeders zijn vogels die hun nest bouwen in holtes: natuurlijke boomholtes in oude bomen of gebouwen, maar ook in de houten huisjes die wij voor ze ophangen. Vroeger vonden ze die natuurlijke holtes volop, maar door verstedelijking, strak tuinbeheer en het verdwijnen van oud hout zijn die plekken schaars geworden. Nestkasten bieden een alternatief — een veilige plek om eieren te leggen, jongen groot te krijgen en de winter door te brengen.

In Fryslân hangen op steeds meer plekken nestkasten en dat is mede te danken aan de inzet van onze vrijwilligers. Zij zorgen ervoor dat tuinvogels ook in onze dorpen en tuinen een plek vinden om te broeden.

Nestkasten timmeren: een activiteit voor jong en oud
Het timmeren van nestkasten is een leuke en leerzame activiteit voor kinderen. Elk jaar tijdens de Jeugdfûgelwachtdei timmeren bijna 200 kinderen hun eigen nestkast die ze mee naar huis nemen om op te hangen in de tuin. Veel vogelwachten organiseren deze activiteit ook op scholen, vaak in combinatie met lessen over de vogels die in nestkasten broeden. Zo leren kinderen spelenderwijs over natuur, biodiversiteit en zorg voor hun omgeving.

Monitoring en samenwerking
Een goed geplaatste nestkast helpt niet alleen de vogels, maar biedt ons ook een unieke kans om het broedproces van dichtbij te volgen. De vrijwilligers van onze vogelwachten controleren de nestkasten en monitoren het broedresultaat. Onze Commissie Broedzorg verzamelt hun gegevens, informeert over werkwijzen en coördineert de gezamenlijke aanpak. Zo ontstaat een breed en betrouwbaar beeld van het broedsucces in de provincie.

De verzamelde gegevens worden vervolgens bijvoorbeeld gedeeld met Stichting NESTKAST. Deze stichting bundelt broedbiologische informatie van nestkastbroeders uit heel Nederland en Vlaanderen. In 2024 werden meer dan 12.000 legsels van 21 soorten gemeld. Dankzij deze samenwerking dragen Friese vrijwilligers bij aan landelijke kennis over vogels en hun broedgedrag.