Blaustirns (zwarte stern)

Zwarte stern in Fryslân – kwetsbaar maar niet kansloos
Ooit sierde de zwarte stern in groten getale het Friese landschap. In de eerste helft van de vorige eeuw broedden er duizenden paren in onze provincie. Maar door ingrepen in het watersysteem, zoals het vastleggen van het waterpeil, verdwenen geschikte broedplekken en kelderde de populatie tot een fractie van wat ze ooit was.
De werkgroep Blaustirns van de BFVW zet zich al jarenlang in om deze bijzondere vogelsoort te behouden. Met het plaatsen van nestvlotten – drijvende platforms waarop zwarte sternen veilig kunnen broeden – bieden vrijwilligers de stern een helpende hand. Dankzij deze inzet lijkt de populatie zich enigszins te herstellen. Hoewel de aantallen broedparen per jaar flink kunnen schommelen, mogen we inmiddels spreken van een Friese populatie van ruim 200 broedparen. De vogel blijft kwetsbaar, maar de hoop op een blijvende plek in Fryslân leeft.
Broedsucces en uitdagingen
De nestvlotten worden jaarlijks op meerdere locaties in Fryslân uitgelegd. Op sommige plekken zijn ze al jarenlang succesvol, op andere locaties blijft het broedsucces uit. Soms is predatie een spelbreker: otters, steenmarters of andere roofdieren kunnen hele kolonies verstoren. Zo zijn er gevallen bekend waarbij geen enkel jong uitvloog, ondanks tientallen broedpogingen.
Toch zijn er ook lichtpunten. Op locaties zoals ‘De Putten’ bij De Leijen groeit de kolonie gestaag. Nieuwe broedplekken worden ontdekt, en op sommige plekken is na jaren van afwezigheid weer sprake van succesvolle broedparen. Elk nest telt, en elk broedpaar is een stap richting herstel.
Samen sterk voor de zwarte stern
De werkgroep Blaustirns verzamelt gegevens over de Friese populatie en adviseert over geschikte locaties voor nestvlotten. Heb je een plek in gedachten waar nestvlotten zouden kunnen helpen? Of wil je zelf bijdragen aan het behoud van deze kwetsbare soort? De werkgroep kan nieuwe vrijwilligers goed gebruiken. Stuur een berichtje naar info@bfvw.nl. Samen zorgen we ervoor dat de zwarte stern niet uit Fryslân verdwijnt, maar juist een blijvende plek behoudt in ons landschap.
Foto's vogels: Albert Wester, foto uitleggen vlotten: archief BFVW